Ruim 700 brugklassers van acht verschillende scholen zijn getest in het kader van het brugklasproject. Dit project is het promotieonderzoek van dr. G.M. Schijf dat werd gesponsord door Muiswerk Educatief.

In het onderzoek worden de prestaties en tekorten van brugklasleerlingen op het gebied van lezen en spellen in kaart gebracht en wordt nagegaan welke onderliggende cognitieve vaardigheden deze prestaties beïnvloeden. Ruim 700 brugklasleerlingen uit alle opleidingsniveaus behalve de praktijkschool, hebben aan het begin van het schooljaar 2005-2006 leestesten afgelegd en een groot aantal digitale testen gemaakt. Een deel van de groep is halverwege en aan het eind van het schooljaar opnieuw op een aantal aspecten onderzocht.

Resultaten

Brugklasonderzoek

Zo’n 18% heeft een achterstand van twee jaar of meer bij technisch (hardop) lezen, maar ze presteren soms beter bij spellen en aanzienlijk beter bij stillezen en begrijpend lezen. Een verklaring daarvoor is gevonden in onderliggende cognitieve capaciteiten. Voor technisch lezen zijn de accuratesse en snelheid waarmee letters omgezet kunnen worden in klanken  van belang. Bij stillezen en begrijpend lezen spelen deze een minder grote rol, terwijl het juist deze taalvaardigheden zijn waar het in het onderwijs en in de maatschappij om gaat. Dat is goed nieuws voor dyslectische leerlingen, die vooral zwak zijn in technisch lezen. Het onderzoek toont bovendien aan dat dyslectici die goed gebruik maken van opgeslagen woordbeelden in het langetermijngeheugen aanzienlijk beter presteren dan dyslectici die dit talent niet hebben. Dat helpt hen bij het leren lezen van het Engels. Voor de proefgroep als geheel blijkt er transfer op te treden van problemen met lezen en spellen van het Nederlands naar het Engels als tweede taal. Allochtone leerlingen hebben vooral vaak moeite met begrijpend lezen.

Dr. G.M. Schijf (Truus Schijf) is verantwoordelijk voor de didactische concepten van de Muiswerk oefenproducten en voor de analytische kracht van de testsuites. Zij is remediaal specialist en als taalkundige afgestudeerd op 'Signalen van Dyslexie in het mbo'. Op 18 maart 2009 verdedigde Truus Schijf haar proefschrift "Lees- en spellingvaardigheden van brugklassers" in de Agnietenkapel te Amsterdam ter verkrijging van de graad van doctor aan de Universiteit van Amsterdam. Haar promotor voor dit onderzoek was Prof. Dr. A. van der Leij (UvA) en haar co-promotor Dr. A. van Berkel (VU).

Muiswerk Educatief is sponsor van dit onderzoek

De twintig digitale testen die werden gebruikt voor het onderzoek zijn ontwikkeld in een experimentele versie van het Muiswerk Testplatform. Muiswerk Educatief heeft voorts geassisteerd bij de afname en de gegevensverwerking. Testen waarvan onderzoek heeft aangetoond dat ze een goed onderscheidend vermogen hebben zijn aan de testsuites van Muiswerk toegevoegd.

Aanvullende links